Dla mediów

28.02.2019

Polska Liderem w wytwarzaniu grafenu

W perspektywie roku Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych stanie się drugim najpoważniejszym producentem grafenu płatkowego w Europie i jednym ze światowych liderów w tej dziedzinie. Na kontynuowanie badań Instytut dostał niemal 6 mln złotych dotacji, co pozwoli na uruchomienie w przyszłym roku nowej linii produkcyjnej, o wydajności przeszło stukrotnie wyższej, niż dzisiejsze możliwości produkcyjne Instytutu.

Po uruchomieniu nowej linii produkcyjnej ITME stanie się największym na świecie producentem wysokiej jakości grafenu płatkowego. Pieniądze na ten cel Instytut dostał od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.  Pragnę uspokoić wszystkich, którzy niepokoją się o przyszłość Instytutu i polskiego grafenu. Jesteśmy wiodącą jednostką w produkcji grafenu w Polsce. Nasza kondycja finansowa jest dobra - mówi Zbigniew Matyjas, dyrektor ITME. - Od 2 lat nasz wynik finansowy jest dodatni, szczególnie wysoki był w 2017 roku. Według wstępnych szacunków, rok 2018 powinniśmy zamknąć zyskiem netto wysokości niemal 400.000 zł. Rozwijamy się i niebawem staniemy się jednym ze światowych liderów w produkcji wysokiej jakości grafenu płatkowego.

TME, jako jedna z nielicznych jednostek naukowych w tej części Europy uczestniczy jako pełny partner w programie Graphene Flagship. Jest to najważniejszy i największy europejski projekt poświęcony grafenowi. Przeszliśmy do kolejnego etapu tego projektu i będziemy kontynuować pracę przy nim - poinformowała prof. Katarzyna Pietrzak, zastępca dyrektora ds. naukowych.
Kolejne prestiżowe projekty związane z tematyką grafenu, które realizuje Instytut w ramach konkursów to m.in. „LIDER” (jako najlepiej oceniony projekt w kraju), „STRATEGMED” oraz „BIOVISTA”.

Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych stale rozwija zespoły pracujące nad różnymi postaciami grafenu, zatrudniając kolejnych ekspertów.  - Przyciągamy bardzo dużo młodej kadry. Są to osoby, które są pasjonatami nauki, w szczególności w dziedzinie grafenu - dodaje dyrektor. - Większość instytucji naukowych ma pewien problem - jest to luka pokoleniowa. My staramy się ją wypełnić młodszymi osobami i budować balans pomiędzy ogromnym doświadczeniem naszych naukowców i młodością, energią. Prof. Katarzyna Pietrzak podkreślała także, że ITME prowadzi prace nad dwoma rodzajami grafenu - grafem płatkowym i grafenem foliowym. To w połączeniu z kompleksowym podejściem - ITME nie ogranicza się jedynie do prac badawczych, ale także zajmuje się pełną charakteryzacją i przetworzeniem go w gotowy produkt (przyrządy i wyroby zawierające grafen) - wyróżnia go na tle innych instytucji naukowych. - W tej dziedzinie jesteśmy jedną z najlepszych jednostek w Polsce, bo produkujemy oba rodzaje grafenu. Mamy pełną linię do charakteryzacji tego, co robimy. Inne instytucje oceniają nasz produkt, poddają go analizie - podkreśla prof. Pietrzak. - Kupujemy także grafen od innych dostawców, by porównać z naszymi wyrobami, które są bardzo wysokiej jakości.

Instytut zajmuje się także komercjalizacją grafenu, czyli opracowaniem rozwiązań dla biznesu, które wykorzystują ten materiał. Jakie to produkty? Największym zainteresowaniem przemysłu cieszy się stworzony w ITME hallotron. Kierownikiem projektu jest dr inż. Tymoteusz Ciuk, kierownik Zakładu Grafenu i Materiałów dla Elektroniki. Jest to prawdopodobnie pierwszy na świecie wyrób elektroniczny, w którym grafen stanowi istotną część urządzenia - wyjaśnia dr inż. Grzegorz Gawlik, kierownik Działu Komercjalizacji.

Kolejne opracowane w ITME zastosowania grafenu to m.in. narzędzia skrawające, gumowe uszczelki z dodatkiem grafenu, smary grafenowe, materiały budowlane, pokrycia antykorozyjne, czy ciecze chłodzące. Grafen bardzo dobrze nadaje się do zarządzania ciepłem. Mamy bardzo zaawansowane prace nad budową układów chłodzenia z udziałem grafenu np. do profesjonalnej elektroniki - dodaje dr inż. Grzegorz Gawlik. Niebawem zostanie zaprezentowane stanowisko pokazowe z takim właśnie układem chłodzenia, które powstanie u nas przy wsparciu partnera przemysłowego. Jeszcze tym roku technologia zostanie zaprezentowana.

Naukowcy podkreślali, że grafen jeszcze nie ujawnił w pełni swojego potencjału. Pamiętajmy o tym, że rozwijanie technologii trwa wiele dziesiątek lat, tymczasem my jesteśmy zaledwie 10 lat po przeprowadzeniu rozeznania na temat możliwości grafenu - podsumowuje mgr inż. Michał Woluntarski, zastępca kierownika ds. Komercjalizacji Zakładu Syntezy Chemicznej i Grafenu Płatkowego. - Opracowujemy zupełnie nową technologię produkcji grafenu, by pokonać barierę cenową - dodaje dr inż. Grzegorz Gawlik. - Obniżenie ceny materiału kilkukrotnie pozwoli na jego powszechne zastosowanie. Grafen może znaleźć zastosowanie w wielu dziedzinach. Jego wykorzystaniem zainteresowane są firmy z przemysłów: elektronicznego, optycznego, obronnego, lotniczego i kosmicznego, oświetleniowego.